Thomas Albers over Youthgoal #5: Geestelijke gezondheid en geestelijk welzijn

Goede geestelijke gezondheid in de jeugdjaren blijkt fundamenteel te zijn voor een gezonde ontwikkeling en een positieve kwaliteit van leven in de rest van het leven. In een samenleving die voor jongeren steeds uitdagender wordt om in mee te draaien - bijvoorbeeld door de steeds dominantere aanwezigheid van sociale media, toenemende prestatiedruk en zorgen om maatschappelijke en ecologische toestanden - is het niet altijd makkelijk om geestelijk gezond te zijn. Dit wordt bevestigd door cijfers van het CBS en de focusgroepgesprekken gehouden tijdens het Europese jeugdforum.

Positieve geestelijke gezondheid is door de wereldgezondheidsorganisatie (WHO) gedefinieerd als "een toestand van geestelijk welzijn waarin het individu zijn of haar eigen mogelijkheden realiseert, kan omgaan met de normale vormen van stress die bij het leven horen, effectief kan werken en in staat is om een bijdrage te leven aan de samenleving waar hij of zij deel van uit maakt". Geestelijke gezondheid is dus meer dan de afwezigheid van geestelijke ongezondheid. Het gaat niet zozeer om het verminderen van geestelijke problematiek, maar vooral over hoe een jongere (of oudere) van het leven kan genieten, positieve relaties en vriendschappen kan aangaan en onderhouden, zijn of haar talenten kan inzetten, een bijdragen kan leveren aan iets dat waarde voor hem of haar heeft en met pijnlijke emoties om kan gaan. Geestelijk welzijn heeft daarbij zes dimensies: emotioneel, fysiek, intellectueel, sociaal, spiritueel en een omgevingsaspect.

Positive Mental Health and Wellbeing

In het Key Action 2-project zijn we, onder leiding van de Ierse projectpartner National University of Ireland in Galway (NUIG), gestart met het maken van een gedegen theoretisch raamwerk dat de basis vormt voor een praktische methodologie om de geestelijke gezondheid te bevorderen. Daarbij hebben we nieuw model ontwikkeld voor de Europese jeudgsector, waarbij de complexiteit van de geestelijke gezondheid van het individu en zijn omgeving in kaart is gebracht. Tevens hebben we zowel specifieke competenties voor jongeren als voor de jongerenwerkers gedefinieerd die direct verbonden zijn aan geestelijke gezondheid. Het theoretisch raamwerk en de Nederlandstalige samenvatting wordt in augustus van dit jaar op de projectwebsite gepubliceerd.

Uit een onderzoek dat we hebben uitgevoerd onder meer dan 250 jongerenwerkers bleek dat zo’n 68% van de jongerenorganisaties die de vragenlijst hebben ingevuld zich al bezighouden met de geestelijke gezondheid van jongeren, maar behoefte hebben aan praktische methodologieën. Op basis van het theoretisch raamwerk en de competenties worden op dit moment zowel een handboek voor jongerenwerkers als een handboek voor jongerenorganisaties ontwikkeld. Voor de jongerenwerkers worden er verschillende benaderingen en methoden beschreven die kunnen worden ingezet in het jongerenwerk. Dit handboek is overigens geen toolbox; daar zijn er immers al veel van in omloop en enkele relevante daarvan worden ook op de projectwebsite gedeeld. Sommige onderwerpen en vraagstukken rondom positieve geestelijke gezondheidsbevordering vragen een benadering op organisatieniveau, zoals samenwerking met zorginstanties en ouders of het aanstellen en trainen jongerenwerkers. Daarom wordt hier ook aandacht aan besteed.

Het is de bedoeling dat de handboeken tegen het einde van 2020 worden gepubliceerd. Daarnaast wordt er ook een pilot online cursus voor jongerenwerkers ontwikkeld, die dit najaar wordt getest.

Meer weten?

Wil je meer weten over het Key Action 2-project Positive Mental Health and Wellbeing, kijk dan op de website of de Facebook-pagina. Meer weten over de mogelijkheden van Strategische Partnerschappen binnen Key Action 2? Klik hier.