Dit jaar bestaat Erasmus+ 35 jaar. We staan daar graag bij stil met een serie portretten van personen die op de een of andere manier betrokken zijn bij ons programma. Wat zijn hun ervaringen? Wat heeft het gebracht? Op welke manier heeft Erasmus+ bijgedragen? En waar hoop je over 35 jaar te zijn? We vragen het Evelien Kist, coördinator internationale projecten bij Terra.

Wat doen jullie precies?

Terra is een opleidingscentrum met praktijkonderwijs, vmbo-groen, het Groene Lyceum, mbo en volwassenenonderwijs (TerraNext) in de provincies Drenthe, Groningen en Friesland. In het mbo hebben we twaalf verschillende opleidingen in de richtingen Groene ruimte, Agro & Techniek, Groenstylist, Dier & welzijn, Voeding & voorlichting, Entreeopleidingen en het Groene Lyceum. Onze studenten kunnen werkervaring opdoen in het buitenland.

Wat is jouw rol hierin?

Ik heb me altijd beziggehouden met internationalisering. We zijn als tuinbouwschool Frederiksoord klein begonnen en mijn taak werd steeds groter. Het moet je grijpen om het zo lang te kunnen doen. Wat mij vooral raakt, is de impact op de deelnemers en daarmee ook op de organisatie. Inmiddels hebben we bij Terra een Team internationaal. We doen het samen.

Omdat Terra verschillende partnerschappen heeft, ga ik ook wel op pad. Al is het minder vaak dan in de beginjaren. Dat is altijd plezierig en het levert waardevolle contacten op. Ik heb veel gezien en het heeft ook mijn leven verrijkt. Over de grens kijken maakt je blik ruimer. We denken dat we de zaakjes in Nederland goed voor elkaar hebben, maar in het buitenland zie je ook hoe het anders kan. Daar kun je van leren.

Hoe ben je bij Erasmus+ gekomen?

Ik ga net niet 35 jaar terug met Erasmus+. Voor mij begon het vooral met deelname aan Carrefour Europeen, een klein netwerk dat nog steeds zeer actief is, en met de oprichting van Europea. Dat is een vereniging die zich inzet voor de ontwikkeling van beroepsonderwijs en -opleiding in de groene sector in Europa. Dat begon met een internationale estafette en een grote slotbijeenkomst in Straatsburg. In een netwerk van groene scholen in zeven landen begonnen we met internationaal samenwerken. Inmiddels zijn ruim 1000 scholen lid in 25 landen.

Europea is een betrouwbare partner. Ik schakel het netwerk in als een student of collega iets wil waar we geen adres hebben. Het is een basis van internationalisering in een breder kader. In 2003/2004 ben ik ook begonnen met aanvragen in consortiumverband bij Leonardo da Vinci, de voorloper van Erasmus+. Al met al ben ik bijna 35 jaar internationaal bezig.

Hoe zijn de ervaringen?

Heel goed, want ik zie wat het doet met leerlingen, studenten en collega’s. Bij het eerste gesprek over de mogelijkheden, zie ik onzekerheid. Dan volgt de voorbereiding, in papierwerk en mentaal. Bij de afronding komt er iemand anders binnen. Iemand die er staat, vol zelfvertrouwen. Dat is zo waardevol. Het is een enorme plus, ook voor collega’s. Onderwijs is van nature erg naar binnen gericht. Het gaat vooral om wat er in het lokaal gebeurt, maar het helpt als je in een andere school ziet hoe het daar gaat. Dat geeft vaak ook meer waardering voor je eigen organisatie, naast inspiratie voor nieuwe projecten, ideeën voor lessen en professionalisering.

Hoe gaat het zijn over 35 jaar?

Ik hoop dat internationalisering dan nog veel meer onderdeel is van de reguliere gang van zaken op school en dat het overal in naar voren komt. Het moeten niet een paar enthousiastelingen zijn die het leuk en waardevol vinden, maar het moet normaal zijn om internationale studenten in je school te hebben en dat jouw studenten een deel van hun onderwijs in het buitenland volgt. We hopen dat we alle deelnemers kunnen stimuleren, waar mogelijk, duurzaam te gaan reizen.

Je moet een lange adem hebben, maar ik hoop ook dat in de toekomst studenten van alle opleidingen meedoen. Nu is het niet gelijk verdeeld. Uiteindelijk is het mijn grote droom dat zoveel mogelijk studenten een internationale ervaring opdoen. Het zou mooi zijn als het over 35 jaar zo makkelijk is, dat ze allemaal meedoen, dat docenten een internationale blik hebben en ambassadeurs zijn, en dat er ruimte is in het onderwijsprogramma.

Wat zou je in de toekomst graag terug willen zien in het programma van Erasmus+?

Accreditatie is een mooie stap, dat scheelt veel. Maar er zijn nog verschillende systemen die complex zijn en studenten haken daarop af. Het zou goed zijn als die meer zijn geïntegreerd. Nu moeten we studenten erdoorheen loodsen en dat kost veel tijd. Het proces moet niet afschrikken maar positief zijn.

Zou je Erasmus+ aanraden aan andere organisaties?

Ik raad het 100% aan. Binnen Erasmus+ zijn zoveel mogelijkheden. Ga eens kijken bij een collega-school, loop mee en laat je informeren. Zorg vervolgens dat je mensen mee hebt op alle niveaus, neem de tijd en probeer ervoor te zorgen dat internationalisering geborgd wordt.

Je moet een lange adem hebben, maar ik hoop dat in de toekomst studenten van alle opleidingen meedoen. Evelien Kist