“Ik denk dat dit iets is wat ze hun leven lang bijblijft. Het staat in je geheugen gegrift.”
DiscoverEU & YOU: een reis naar persoonlijke ontwikkeling voor álle jongeren
Voor jongeren voor wie het minder vanzelfsprekend is om (zelfstandig) door Europa te reizen, is er de DiscoverEU Inclusieactie. Met deze subsidiemogelijkheid heeft het Friesland College (door fusie met ROC Friese Poort nu Firda) twee reizen georganiseerd waarbij vijf mbo-studenten met twee begeleiders op treinreis gingen. Wij spraken Sabine en Naomi van de organisatie en drie studenten: Bas, Melanie en David over hun project ‘DiscoverEU & YOU’.
Sabine en Naomi, hoe zijn jullie als school tot het idee gekomen om subsidie aan te vragen en deze reizen te organiseren?
Sabine: “Ik zag de subsidiemogelijkheid en wilde hier echt iets mee doen. Toen ben ik samen gaan zitten met Naomi. Bij de Inclusieactie wordt de reis samen met jongeren opgezet en vormgegeven en daarom hebben we een oproep geplaatst waarin ze hun motivatie kenbaar konden maken.”
Naomi: “Reizen is zo’n boost voor je persoonlijke ontwikkeling. Daarom wilde ik me hier hard voor maken. Bij onze entree-opleiding zitten veel anderstaligen of studenten die, om wat voor reden dan ook, eerder waren gestopt met school. Die doelgroep vonden we goed passen bij dit project. In de motivaties lazen we bijvoorbeeld dat een student een beperking aan een arm heeft en zichzelf meer wilde accepteren. Een andere student wilde, gebaseerd op de financiële achterstandssituatie binnen het gezin, het avontuur aangaan en alles in zich opnemen. Ik kreeg kippenvel toen ik dat las.”
Waar zijn jullie heen geweest en hoe kwam dat idee tot stand?
Sabine: “Het idee was nadrukkelijk dat de bestemming vanuit de studenten moest komen.”
Naomi: “Natuurlijk moesten wij daarin sturen en begeleiden, maar qua invulling deden ze alles zelf. We bespraken het stukje duurzaamheid, want de trein is duurzaam, maar hoe zit dat met slapen en eten? Zo ontstonden er leuke discussies. Ik ging als begeleider mee naar Italië en de andere groep ging naar Frankrijk.”
Hoe verliep de reis en de organisatie ervan?
Naomi: “Het merendeel van de groep was nog nooit buiten Nederland geweest, dus je zag een totale grappige cultuurshock. Natuurlijk gaat er altijd iets mis op reis, waar je ad hoc mee om moet gaan. Het is constant maatwerk. Dat vond ik heel bijzonder. Zo’n week als begeleiding is intensief, maar dat doe je omdat je het leuk vindt. Ik was wel blij dat er een collega mee was.”
Sabine: “Het was erg waardevol dat er twee collega’s per groep meegingen. Het is een investering, niet alleen financieel, want we waren die weken ook de inzet van twee collega’s kwijt, maar het was het zeker waard. Ook de organisatie eromheen is best veel werk, dus het vraagt gepassioneerde collega’s die het echt leuk vinden en die de studenten zo’n unieke, leerzame ervaring ontzettend gunnen.”
Ze leerden kwaliteiten over zichzelf en met tegenslagen omgaan. Het was gewoon één grote leerschool; het hele voortraject, de reis zelf en het natraject.Naomi
Wat was de impact op de studenten?
Sabine: “Na de reis kwam iedereen samen bij een eindbijeenkomst. De studenten straalden en hadden er echt van genoten. Een student zat een tijdje niet lekker in zijn vel en ziet zijn toekomst weer positief in. Hij wil zich meer openstellen en weer contact met anderen aangaan. Een student uit Eritrea beheerst de taal nog niet zo goed, maar is ook heel gemotiveerd geraakt. In de groep met twee studenten uit Eritrea en drie uit Nederland waren er eerst twee gescheiden groepjes, maar ze zijn echt één groep geworden door deze gedeelde ervaring.”
Naomi: “Je geeft ze een spannende uitdaging, maar ze zochten alles zelf uit en overlegden met elkaar. Ze leerden kwaliteiten over zichzelf en met tegenslagen omgaan. Het was gewoon één grote leerschool; het hele voortraject, de reis zelf en het natraject. Het is gewoon perfect.”
Wat heeft het jullie als organisatie opgeleverd?
Naomi: “Op het gebied van persoonlijk leiderschap heb ik veel geleerd. We hadden al wel projecten uitgevoerd, maar dit was het enige project waarbij ik zoveel studenten in beweging heb zien komen.”
Sabine: “We hebben ook het draagvlak voor internationalisering voor de hele organisatie verbreed. Er is echt wat in beweging gebracht en dat is hartstikke mooi. Collega’s van verschillende opleidingen praten nu over een buitenlandreis. Ik probeer juist ook andere opleidingen erbij te betrekken, omdat we de nadruk willen leggen op sociale inclusie. We hebben nog een reis op de planning staan. Daar hebben we nog subsidie voor, maar we zijn ook van plan om een nieuwe aanvraag te doen.”
Waarom zouden andere scholen dit ook moeten doen?
Naomi: “Het is een mooie kans. Ik gun het elke student. De impact van zo’n reis is meetbaar, want in hun reflectieverslagen zie je welke ontwikkeling er is geweest. Ik denk dat voor zowel mijn groep als de andere groep dit iets is wat ze hun leven lang bijblijft. Het staat in je geheugen gegrift. Een eerste keer naar het buitenland is een bijzonder iets.”
Sabine: “En al is het niet je eerste keer naar het buitenland, de samenstelling en de dynamiek in de groep kan net zo veel impact hebben. Elke student verdient zo’n kans.”
En dan nu het woord aan de studenten:
Bas, Melanie en David, kunnen jullie wat vertellen over de reis die jullie gemaakt hebben?
Bas: “Het was voor mij de eerste keer dat ik op reis ging zonder ouders. De dagen ervoor vond ik dat even lastig, maar toen we met z’n allen in de trein zaten, was de sfeer meteen goed. Met ons groepje zijn we naar Frankrijk gegaan. Het organiseren van de reis was soms lastig, maar we bespraken goed wat iedereen wilde.”
Melanie: “Het was hartstikke leuk en echt een levenservaring. Door omstandigheden thuis konden we nooit echt weg. We zijn wel op vakantie geweest, maar in Nederland. Ik heb naar het buitenland gaan nooit gemist, maar dan is zo’n kans wel eentje om te grijpen. Zo leer je weer andere mensen en nieuwe culturen kennen. In het begin vond ik het heel spannend en wilde ik eigenlijk niet mee door mijn eigen onzekerheden. Wat nou als het allemaal misgaat? Gelukkig ben ik overgehaald om wel gewoon te gaan. Ik vond het echt heerlijk in Italië en zou zo weer teruggaan.”
David: “Dat we zelf de reis mochten plannen was perfect, want je kan zelf inbrengen waar je naartoe gaat en met de anderen overleggen. In mijn groep wilde iedereen graag naar Italië. Op reis gaan doe je niet zomaar. Het is ook iets wat je, denk ik, niet nog een keer mee gaat maken zo. Met compleet vreemden op reis gaan was heel leuk, want je leert elkaar op een hele andere manier kennen.”
Ik heb verschillende culturen leren kennen en ik ben zelf echt veranderd door de reis.David
Wat hebben jullie ervan geleerd?
Bas: “Ik heb geleerd dat ik goed met mensen kan praten. Twee medestudenten uit mijn groep komen uit Afrika. Die hebben heftige dingen meegemaakt en daar hebben we ook over gesproken. Dat hebben we als groep goed opgepakt en we hebben ze zoveel mogelijk geholpen. Ik heb gezien dat er wel mooiere dingen bestaan in Europa dan alleen Nederland en zou nu wel proberen zo’n reis te maken zonder begeleiding. Nu durf ik dat meer aan.”
Melanie: “Ik ben een pietje-precies en wil duidelijk hebben waar we heengaan. Als er dan iets misgaat, krijg ik een beetje kortsluiting. Dan wil ik dingen eigenlijk het liefst zelf regelen. Dat moest ik toch ook wel loslaten en soms overlaten aan de rest van de groep. Dat is uiteindelijk wel gelukt.
Het was heel indrukwekkend om zoveel gezien te hebben. Dat deed echt wat met me. Ik heb geleerd dat je zoiets gewoon moet doen en niet te veel moet nadenken.”
David: “Ik heb verschillende culturen leren kennen en ik ben zelf echt veranderd door de reis. Ik heb wat meer vertrouwen gekregen in anderen. Ook ben ik wat meer gaan doen voor school en voor mezelf, dus ik heb meer motivatie. Als het kan, zou ik weer meegaan op zo’n reis, dus ik raad het iedereen aan.”