ResearchNed heeft daarvoor (oud-)mbo-studenten, een ouder van een mbo-student, docenten en beleidsmedewerkers van diverse mbo-instellingen geïnterviewd. De resultaten lees je hier.

Een buitenlandreis is haalbaar…

Uit de interviews blijkt dat een buitenlandreis voor mbo-studenten met een niet-westerse migratieachtergrond over het algemeen even haalbaar is als voor andere studenten. In de Randstad, waar veel studenten een migratieachtergrond hebben, is het lastiger om een directe vergelijking te maken tussen studenten met en zonder migratieachtergrond. Op de ROC’s buiten de Randstad blijken studenten met een migratieachtergrond zich niet of nauwelijks te onderscheiden van studenten met een Nederlandse achtergrond als het gaat om deelname aan Erasmus+.

…en brengt zelfs voordelen met zich mee

In bepaalde opzichten blijkt zelfs dat het maken van een buitenlandreis gemakkelijker is voor studenten met een niet-westerse migratieachtergrond. Bijvoorbeeld omdat zij tijdens hun buitenlandreis het land kunnen bezoeken waar zij familie hebben of waar zij de taal al spreken. Vluchtelingstudenten hebben vaak al ruime ervaring opgedaan met onbekende talen en culturen. Ook hebben sommige studenten aangegeven dat de cultuur in een ver land voor hen minder onbekend en verschillend aanvoelt dan de Nederlandse cultuur.

Mijn Egyptische achtergrond ligt dichter bij de Spaanse cultuur dan bij de Nederlandse cultuur. Dat heeft me juist geholpen. Omgangsvormen op Lanzarote voelden vertrouwder.

Uitdagingen en kansen

Wat uit dit onderzoek naar voren is gekomen, is dat het voor meisjes met een Islamitische en/of migratieachtergrond soms moeilijk is om toestemming te krijgen van hun ouders voor een (zelfstandige) buitenlandreis, met name in de Randstad. Deze groep verdient extra aandacht, net als studenten op mbo-niveau 1 en 2, studenten met leerlinggebonden financiering en studenten uit een lagere sociaaleconomische klasse.

Mijn ouders waren heel trots op mij. Het was een zware tijd, maar ik heb hierdoor zoveel ervaring kunnen opdoen. Ik heb mezelf veel beter leren kennen.

Het verkorten van de minimale reisduur kan voor deze groepen een positief effect hebben. Er valt mogelijk ook winst te behalen in betere informatievoorziening. Medewerkers van mbo-instellingen kunnen gerichter van elkaar leren (delen van good practices) en inzetten op de benadering van ouders, zowel via ouderavonden als persoonlijk. Daarnaast kunnen gerichte financiering, het terugbrengen van papierwerk en het verruimen van de mogelijkheden van docenten bijdragen aan een inclusievere deelname aan het programma Erasmus+.

Meer mogelijkheden met het nieuwe programma

Het nieuwe programma van Erasmus+ 2021-2027 biedt mogelijkheden die deels aansluiten op deze aanbevelingen in het rapport. Zo bevat het kortere mobiliteiten voor studenten met minder kansen en meer mogelijkheden voor begeleiding van deze doelgroep.

Over het onderzoek

Dit onderzoek maakt deel uit van een meerjarig traject onderzoek naar de impact en inclusiviteit van programma Erasmus+ in het middelbaar beroepsonderwijs en hoger onderwijs. In een eerder verschenen rapport stond de studentenmobiliteit in het mbo centraal. Dit rapport geeft inzicht in de internationale ervaring van studenten met en zonder migratieachtergrond. Hieronder vind je het volledige onderzoeksrapport en het rapport uit 2019.