Koningin Emmaschool: werken aan een internationaal profiel

Engelse les vanaf groep 1

De Koningin Emmaschool is één van de twee christelijke daltonscholen in Zwolle. Door nieuwe kennis en inzichten goed te blijven inzetten, gaat het onderwijs van de Koningin Emmaschool met haar tijd mee.

Een goed voorbeeld daarvan is de aandacht voor internationalisering. Sinds november 2017 is de school volledig erkend als EarlyBird-school. Om het vroeg vreemdetalenonderwijs Engels op school te versterken, wordt al in groep 1 van de Koningin Emmaschool gestart met Engelse lessen, volgens het Europees goedgekeurd model. Daarnaast neemt de school deel aan verschillende Europese samenwerkingsprogramma’s, waardoor leerlingen én leerkrachten internationale ervaring kunnen opdoen. 

Internationale activiteiten inzetten voor teambuilding 

Ook stimuleert de school internationale activiteiten voor haar team. Zo maakte het volledige team een studiereis van een week naar Cambridge, om te leren lesgeven in het Engels. Leerkrachten volgden daarnaast een individuele taalcursus in Engeland, of deden aan job shadowing op een buitenlandse partnerschool. De studiereis naar Cambridge en de taalcursussen in het buitenland hadden vooral als doel om de taalvaardigheid, didactische vaardigheden en het lesgeven in het Engels van het onderwijspersoneel te vergroten. De 'job shadows' naar Spanje, Polen en Italië hadden tot doel om te gaan kijken en ervaren hoe in die landen het vroeg vreemdetalenonderwijs wordt geïmplementeerd.

De leerkrachten geven aan dat zij dankzij de studiereis en de buitenlandse cursussen het vroeg vreemdetalenonderwijs Engels écht concreet kunnen maken in de klas. Het logeren bij een gastgezin droeg met name bij aan een onderdompeling in de Engelse taal en cultuur. Zij hebben hierdoor meer zelfvertrouwen gekregen bij het spreken in de Engelse taal: “Het was een eye-opener voor mij dat de uitspraak niet altijd perfect Brits-Engels hoeft te zijn. (…) Bij een cursus in Oostenrijk merkte ik dat de drempel om in het Engels te werken lager is dan ik altijd dacht."

Het effect van de internationale ervaringen werkt door in het hele team, aangezien opgedane kennis wordt gedeeld met collega’s.

Het effect van de internationale ervaringen werkt door in het hele team, aangezien opgedane kennis wordt gedeeld met collega’s. Het samen als team een studieweek doorbrengen in Engeland heeft vooral veel opgeleverd voor de teambuilding en het creëren van draagvlak voor het geven van vroeg vreemdetalenonderwijs Engels: "Het grotere draagvlak is echt wel ontstaan in die week."

Wisselende ervaringen

Over de resultaten van de job shadowing zijn de ervaringen wisselend. De ervaringen in Spanje waren positief. Naast de uitwisseling over Engels waren de Spaanse leerkrachten ook zeer geïnteresseerd in Dalton-onderwijs, en hoopten de Nederlandse leerkrachten van de Spaanse partner te leren over de toepassing van ICT in het onderwijs en over de onderzoekende manier van werken in het kleuteronderwijs. De ervaringen in Polen en Italië voldeden helaas niet helemaal aan de verwachtingen, omdat het niveau van Engels op de scholen lager bleek dan verwacht, en omdat er op sommige scholen niet veel was georganiseerd voor de Nederlandse bezoekers.

Impact: EarlyBird-keurmerk behaald en hoger taalniveau van leerlingen 

Uiteindelijk hebben alle inspanningen van het team geleid tot het behalen van het keurmerk EarlyBird. Dit komt niet uitsluitend door de mobiliteiten met een subsidie van Erasmus+, maar het helpt wel dat deze zijn ingebed in een breder schoolbeleid met betrekking tot vroeg vreemdetalenonderwijs Engels en internationalisering. Ook andere activiteiten dragen daaraan bij, zoals bijvoorbeeld de uitwisseling van leerlingen met Duitsland en Spanje (dit betreft Erasmus+ School Exchange Partnerships), waaraan ook leerkrachten als begeleiders hebben deelgenomen en daardoor ook een kijkje konden nemen op een buitenlandse school.

Tenslotte noemen de leerkrachten de impact op de leeropbrengsten van de leerlingen: het niveau van het Engels is in de loop der jaren hoger geworden. Dat horen zij ook van ouders van leerlingen: “Ouders zeggen dat de kinderen heel vrij zijn in het spreken van Engels, en ze begrijpen ook al heel veel.”

Succesfactoren en lessons learned

Om internationale mobiliteit van docenten en onderwijsmedewerkers impact te laten hebben op hun professionele handelen, is het belangrijk dat de mobiliteit wordt ingebed in een bredere aanpak van de school om zich te onderscheiden op het gebied van internationalisering en vroeg vreemdetalenonderwijs Engels. Voor de individuele leerkrachten is het daarnaast belangrijk dat zij hun eigen leerdoelen formuleren, omdat er grote verschillen kunnen zijn in niveau en interesses. Voor de meeste leerkrachten is het belangrijk dat de activiteiten die in de studiereizen en taalcursussen worden aangeboden zoveel mogelijk gericht zijn op de directe toepasbaarheid voor de klas.

Met betrekking tot job shadowing is het van groot belang om de partnerschool goed te (leren) kennen en van tevoren informatie en verwachtingen uit te wisselen.

Een belangrijke factor voor alle betrokkenen is het vinden van tijd. Omdat het erg moeilijk is om vervanging voor de lessen te vinden, hebben leerkrachten voor een studieweek in het buitenland voor de helft hun eigen vakantiedagen ingezet. Dit vraagt ook om het creeëren van voldoende draagvlak.

Om studiereizen, taalcursussen en job shadowing met een subsidie van Erasmus+ te kunnen realiseren, is een duidelijke projectleider nodig, die het schoolteam meeneemt in de ontwikkelingen. Tot slot is het belangrijk om, na afloop te evalueren en de opgedane kennis te delen met collega’s in  het team en betrokkenen daarbuiten, bijvoorbeeld ook de ouders van leerlingen.